Rusland, op weg naar geïsoleerde media

Vorig jaar in mei werd de nationale Russische zoekmachine ‘Spoetnik’ gelanceerd. Waarom is deze gebeurtenis zo opmerkelijk? De nieuwe zoekmachine toont alleen het 'juiste' nieuws en is ingesteld om het 'ware' beeld van de zaken te laten zien. Of toch niet?
Rusland, op weg naar geïsoleerde media

De hele Russische natie is vandaag de dag verenigd door patriottische gevoelens en beseft nog niet wat er hen te wachten staat

 

Vorig jaar in mei werd de nationale Russische zoekmachine ‘Spoetnik’ gelanceerd. Die functioneert eigenlijk niet alleen als een zoekmachine, maar ook als een internetportaal. De interface is intuïtief en gemakkelijk en biedt een aantal gebruikelijke functies aan. Waarom is deze gebeurtenis zo opmerkelijk? Wie een beetje op de hoogte is van de Russische realiteit zal er snel achter komen. Juist! De nieuwe zoekmachine toont alleen het juiste nieuws en is ingesteld om het ware beeld van de zaken te laten zien. De adjectieven in mijn laatste zin zijn uiteraard sarcastisch bedoeld.

De belangrijkste taak van president Poetin is om zijn volk te laten geloven dat de leidende macht van de wereld Rusland onterecht beschuldigd. En dat er voor Rusland een aparte en unieke weg zich uitstrekt. Dit idee kent veel succes bij de Russen. Volgens hun nationale TV geniet Poetin van de steun van liefst 85% van de bevolking. De verpletterende meerderheid van die mensen blijft permanent apolitiek en kiest voor de voormalige KGB-agent omdat ze geen andere informatie te horen en te zien krijgt dan de informatie die Poetin Rusland in stuurt.

De Russische regering is volop bezig met het instellen van verbiedende regels op het domein van de media. In de hoge politieke kringen wordt er een mogelijkheid geboden om het sociale netwerk Facebook en de zoekmachine Google te blokkeren. ‘Deze platformen brengen gevaar onder het volk,’ aldus de regering. ‘Via dergelijke bronnen kunnen de Russen zich een verkeerd wereldbeeld vormen’. Sinds een halfjaar is het op sommige openbare ruimtes niet meer mogelijk wifi anoniem te gebruiken. Als je op het internet wilt gaan, moet je nu jouw identiteitsgegevens invoeren.

In Rusland is de toegang verboden tot de blogs van de weinige oppositiekandidaten. Een treffend voorbeeld is de verboden blog van Aleksej Navalny in LiveJournal. Sinds een week is ook de site van deze persoon geblokkeerd. Deze twee bronnen vertelden over corruptie in Rusland. Daar was informatie terug te vinden over de vele bewezen knoeierijen die uitgevoerd waren door de leden van Poetins partij Verenigd Rusland. Het blokkeren gebeurde met de formulering ‘verspreiding van extremistische materialen’. Toen Navalny uitleg vroeg aan de Russische Federale Dienst voor Toezicht van Communicatie, Informatietechnologie en Massamedia (ROSKOMNADZOR) over welk materiaal precies extremistisch erkend was, kwam daar geen antwoord op.

Het is duidelijk dat Poetin het doel nastreeft van de wering van de waarheid naar mensen. De federale televisie blijft echter de belangrijkste informatiebron voor de overweldigende meerderheid van de bevolking. Er zijn dagelijks patriottische programma’s te zien. Bovendien is er een bijzondere plaats voorzien voor de programma’s die de Westerse wereld in diskrediet brengen.

Waarom zou een president kwaadspreken over andere landen in plaats van vriendschappelijke contacten te leggen? Poetin begrijpt dat dit een efficiënt middel is om zijn steun en autoriteit te versterken. Tijdens een informatieoorlog is het cruciaal om het volk te laten geloven dat hun land omringd is door vijanden. Mensen gaan dan denken dat hun staat en regering de beste zijn. Iedereen die in een dergelijk systeem anders denkt of zoals Navalny de leidende macht terecht beschuldigt, wordt meteen beschouwd als een verrader van het moederland en geen patrioot. In het algemeen hebben mensen geen verstand van politiek en daarom interpreteren ze de betekenis van patriottisme verkeerd. In het huidige Rusland is patriottisme de president van niets verdenken, het eens zijn met hem en alle (economische) ongelukken afschrijven op de ‘vijandelijke, rottende westerse wereld’. Mensen zoals de sterkste oppositiekandidaat Aleksej Navalny worden gezien als Amerikaanse spionnen en krijgen nooit een mogelijkheid om op TV te komen, behalve als ze gevonnist worden inzake alles wat het Kremlin dan ook wil bedenken (corruptie, fraude, extremisme, enzovoort). De bevolking stemt daarmee in en zo’n reactie is alleen maar voordelig voor Poetin. Deze strategie werkt als afleiding, want de mensen denken dan niet aan hun reeële problemen maar wel aan de kring van vijanden buiten en binnen het land. Spijtig genoeg, is heel mijn familie onder de invloed van de propaganda. Men betwijfelt niets van wat er op tv en op sociale netwerken verschijnt. Ik, net als andere niet gebrainwashte Russen, noem dit fenomeen een roes van patriottisme.

De situatie met de Russische media lijkt op een vicieuze cirkel. Enerzijds, toont hun tv vertekende informatie die letterlijk vervalst wordt. Anderzijds, willen de Russen juist dergelijk soort informatie krijgen. De hele Russische natie is vandaag de dag verenigd door patriottische gevoelens en beseft nog niet wat er hen te wachten staat. Wanneer er steeds meer beperkingen zouden ingesteld worden, inclusief in communicatie, dan pas gaan de mensen een realistisch beeld van zaken krijgen.

Op dit moment is de propaganda nog vastgeroest in de hoofden van de Russische bevolking.

 

>>> Lees hier een interview met Aleksei